Ubicaus a o pedero d’as sierras prepirinencas, sobre zinglos rocosos u elevazions d’o terreno, s’alcuentran dos d’as fortalezas de mayor entidat d’Aragón: o castiello de Lobarre e o castiello-abadía de Montaragón, en Quizena. A suya estratechica situazión e a suya istoria nos tresladan dica o sieglo XI, cuan fuen fundaus por os reis aragoneses como abanza fren a la frontera musulmana e pa prener a ziudat de Uesca. A pesar d’as suyas diferens visizituz, os dos conservan tot lo entramau militar e relichioso –lienzos amurallaus, torretons, albarrana, torre de l’Omenache, rondas de vichilanzia, patios d’armas, ilesias–, e atras dependenzias –alchibes, magazens, cozinas, establos–, que permiten de comprender cómo yera a vida en un castiello medieval. Amás, Lobarre ostenta a particularidat d’estar o mayor complexo militar romanico d’Europa e, por ixo, d’o mundo, una construzión que ye estada, en más d’una ocasión, magnifico motivo documental e eszenario zinematografico: O reino d’os zielos (2005), d’o director Ridley Scott.

En os baixans d’a Sierra de Guara, a talaya de Santolaria, sobre o cañón d’o riu Guatizalema, feba de vichilanzia en tiempos d’a Reconquista.

 

map1

 

Una comarca, cuatro espacios de contraste

Rutas y senderos