Asinas sabe a Plana de Uesca: productos e platos tipicos

A gastronomía ye uno d’os prinzipals valors d’a Plana de Uesca. Lo ye porque no s’aconforma con estar un simple escaparate, sino porque se comporta como part d’un patrimonio cultural e siñal indiscutible d’identidat. Esta tierra privilechiada e bogal posei toz ixos factors que fan que un producto pueda dezir de dó ye e que un plato siga capaz de mostrar l’autentizidat que cualsiquier cozina local defiende. Pero a gastronomía ye a consecuenzia d’un treballo previo, d’una sabieza que ranca d’a tierra, de l’agro, d’o producto. Aquí ye an empezipia tot.


En una tierra de contrastes como ésta, do os paisaches mudan con fazilidat d’a sierra a o plano, ye lochico que os recursos primarios que posei se i adapten inexorablemén. O medio ye qui dicta as suyas normas e por ixo a toz estos productos no lis queda soque agarrapizar-se a o suelo e someter-se a os factors que o clima imposa. Aquí ye do reside a base pa entender por qué subsisten uns u atros cautivos e por qué se i crían uns u atros animals.

A Plana de Uesca sabe a planas zerealistas, a fértils e coloritas uertas, a tornallos de fruitals que s’alían con estoicos viñers, a campos de leguminosas. E tot con l’agua zerca, bien zerca. Pero amás d’agricola este territorio tamién ye ganadero, por ixo sobreviene un taste a corders, a proveitosos latons, a volalla, a piezas de caza menor e a atras muitas espezies que posteriormén esdevienen a base d’o reposte, en o kilometro zero d’a gastronomía autoctona.

Dentro d’o mercau d’abastos d’a Plana oszense tamién i aparex l’azeite d’oliva, quesos con nombre propio, miel e fongos de mil e una formas. A partir de tota esta retalinia as cozinas publicas e privadas –u lo que ye lo mesmo, restaurans e casas particulars– han sabiu aproveitar-se-ne. E de qué manera.

Cuentan as chens d’o lugar que b’ha platos que levan borbotiando años en os puchers d’a Plana. Mesmo algunos son vichens en cartas e menús de bel restaurán d’a zona.

As sopas afogadas d’Ayerbe –con pan, uevo e azeite–, a sopa oszense u sopa d’Aragón, os cardos a la aragonesa –con abadexo u costiella de latón–, o salmorrejo d’a Plana –con uevos, torteta, longaniza e costiella de latón– u l’abadexo alloarriero de Uesca –derivazión d’o popular plato, exzepto que aquí se li añade alloazeite–, son algunos d’os exemplos d’a suya cozina tradizional más arradigada.

Pero o clasizismo contundén d’os fuegos en esta comarca tamién s’extiende en as carnes, en simbolo tradizionalista. Asinas, un rezetario anzestral vinculau con esta cozina contemplaría nombres como cordero con arroz e trunfas, estofau de Uesca, gallina asada de Casbas, luenga de vetiella a la oszense, crabito guisau con carchofas a l’antiga, conello con caracols –seguntes espezialistas un plato orichinario d’esta comarca e exportau a las tres provinzias aragonesas–, a caldereta d’Ayerbe –do no falta a carne de cordero– e o conello de Nadal como o que se feba e se fa en A Sotonera cada 25 de deziembre.

Una tradizión coquinaria sostenida en estos e atros muitos platos. Son tan estreitamén ligaus a o territorio como pueda estar-lo Lobarre con o suyo castiello u Riglos con os suyo mallos.

Do a gastronomía d’esta zona fa raya ye en l’apartau d’os postres, probablemén l’apéndiz más lechitimo d’a sabor en a Plana de Uesca. Tortas d’Ayerbe, trena d’Almudébar, castañas de marzapán e colinetas de Uesca, empanadicos de Lobarre… éstas son nomás algunas d’as laminerías naxidas u feitas en este racón oszense que s’asozian aprisa a o suyo lugar d’orichen.

A Plana de Uesca tiene una cheocozina propia e chenuina, de vez que rezibe productos e formulas d’atras latituz. Ye una comarca tan rica como os suyos paisaches, tan diversa como os suyos contrastes e tan ubierta como as suyas chens. A gastronomía en este racón oszense no ye un elemento secundario, ye una desincusa como pa emprener un viache que suena bien e sabe millor.

Buen proveito!

  • Sabores De La Hoya 01
  • Sabores De La Hoya 02
  • Sabores De La Hoya 03
  • Sabores De La Hoya 04
  • Sabores De La Hoya 05
  • Sabores De La Hoya 06
  • Sabores De La Hoya 07
  • Sabores De La Hoya 08
  • Sabores De La Hoya 09
  • Sabores De La Hoya 10